Behandelingstermijn van uw verzoek om internationale bescherming
Volgens de Belgische wet bedraagt de termijn voor de behandeling van een verzoek om internationale bescherming zes maanden na overdracht van het dossier door de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). De wet bepaalt ook dat in het geval van (juridisch) complexe dossiers, onzekerheden in het land van herkomst of een groot aantal verzoeken, deze termijn verlengd kan worden tot 21 maanden. Bovendien zijn de wettelijk vastgelegde termijnen indicatief. Het CGVS is dus niet gebonden aan een strikte, vooraf bepaalde termijn, maar moet ervoor zorgen dat er binnen een redelijke termijn een beslissing wordt genomen, wat afhangt van elk individueel geval. Het CGVS is zich bewust van het belang voor verzoekers om binnen een redelijke termijn een beslissing te krijgen en daarom nam het CGVS reeds verschillende maatregelen om ervoor te zorgen dat er snel een beslissing wordt genomen, rekening houdend met het personeel dat aan onze organisatie ter beschikking wordt gesteld.
Het CGVS behandelt de dossiers in principe FIFO (first in, first out), met uitzondering van dossiers die versneld of prioritair behandeld dienen te worden. Categorieën die prioritair behandeld worden, dus ‘last in, first out’, zijn dossiers van niet-begeleide minderjarigen, verzoekers in een gesloten centrum, dossiers van verzoekers op de fast-track procedure en volgende verzoeken.
Gemiddelde en mediane behandelingstermijn
De behandelingstermijn wordt berekend tussen de datum van de transfer van het dossier van de DVZ aan het CGVS en de genomen beslissing. Het CGVS is pas verantwoordelijk voor de behandeling van het verzoek nadat de DVZ het dossier overmaakt en het onderzoek in het kader van de Dublin-verordening dus is afgerond. Het inhoudelijke onderzoek naar het verzoek om internationale bescherming vangt pas dan aan. Daarnaast wordt er een onderscheid gemaakt tussen de gemiddelde en de mediane behandelingstermijn. Het gemiddelde kan namelijk vertekend zijn door extreme waarden, wat bij de mediaan minder het geval is.
De gemiddelde behandelingsduur in 2024 bedroeg 318 kalenderdagen tussen transfer van het dossier en een beslissing van het CGVS. De mediane behandelingsduur in 2024 tussen transfer van het dossier en een beslissing van het CGVS bedroeg 244 kalenderdagen.
Een gemiddelde behandelingsduur verhult sterk uiteenlopende waarden. Zo blijkt bijvoorbeeld dat voor de beslissingen genomen in 2024 ruim 33% van de dossiers door het CGVS worden behandeld binnen de drie maanden na transfer door de DVZ en 67% binnen het jaar na transfer door de DVZ.
Voor wat betreft de behandelingsduur sinds de datum van verzoek om internationale bescherming, blijkt dat in 2024 in meer dan de helft van de dossiers die door de DVZ werden overgemaakt door het CGVS een beslissing werd genomen binnen het jaar.
Indien u een verzoek om internationale bescherming heeft ingediend kan het zijn dat u eerder of juist later aan de beurt bent dan de gemiddelde of mediane behandelingstermijn. Wanneer u precies aan de beurt bent hangt namelijk af van uw persoonlijke situatie. Bovendien is er soms een medewerker met een specifieke expertise nodig. Daarnaast moet niet alleen de medewerker maar ook de (onafhankelijke) tolk beschikbaar zijn. Het CGVS begrijpt dat de lange wachttijden een impact hebben op u en uw verblijf in België. Het CGVS stelt echter alles in staat om, met de beschikbare (personeels)middelen, de behandelingstermijnen zo kort als mogelijk te houden en uw dossier zo snel als mogelijk te behandelen.
Verklaring lange behandelingstermijn
Hoewel het CGVS ook in 2024 een recordaantal beslissingen nam, blijft de instroom van verzoeken historisch hoog. Naast de opgelopen werklast zijn er ook externe omstandigheden die kunnen wegen op de behandelingsduur van verzoeken om internationale bescherming. Soms kunnen verzoekers omwille van medische redenen niet worden opgeroepen voor een persoonlijk onderhoud, dit was in het bijzonder het geval tijdens de COVID-periode. Ook zijn er verzoekers die jaren geleden hun verzoek hebben ingediend en waarvoor de DVZ tot het besluit kwam dat België niet verantwoordelijk was voor de behandeling van hun dossier (de zogenaamde beslissing 26quater). Het gebeurt regelmatig dat vervolgens de Dublintransfer niet kan worden verwezenlijkt waardoor het dossier ondanks de eerdere Dublinbeslissing toch aan het CGVS wordt overgemaakt. In sommige van deze gevallen duikt de verzoeker zelfs pas jaren na zijn verzoek terug op en wordt het dossier alsnog overgemaakt aan het CGVS. In dergelijke gevallen kan de behandelingsduur tussen verzoek en beslissing dan ook zeer lang zijn zonder dat dit de verantwoordelijkheid betreft van de Belgische asielinstanties.
Betreffende de kortste duur: voor meerdere dossiers wordt een beslissing genomen op dezelfde dag of de dag na de indiening van het verzoek om internationale bescherming. Het gaat dan bijvoorbeeld om beslissingen tot niet-ontvankelijkheid van een volgend verzoek. Ook dossiers uit de ‘Fast Track Procedure’ (FTP) worden zeer snel behandeld. De FTP is een procedure om sneller een eindbeslissing te nemen in bepaalde verzoeken, waaronder verzoeken afkomstig van de lijst van de ‘veilige landen’, die weinig kans hebben op een beschermingsstatus.
Betreffende de langste duur: voor meerdere dossiers kan het meer dan twee jaar duren alvorens het CGVS een beslissing neemt. Het gaat dan voornamelijk om complexe dossiers waarin bijvoorbeeld dient nagegaan te worden of de verzoeker uitgesloten dient te worden van een status van internationale bescherming. De dossiers met de langste behandelingstermijn zijn die waarbij de verzoeker na een eerdere beslissing 26quater door de DVZ alsnog aan het CGVS overgemaakt.
Genomen maatregelen
Het CGVS ondernam de laatste jaren tal van acties om de behandelingstermijn te reduceren. Zo werden nieuwe werkmethodes uitgetest en maatregelen genomen om op een efficiëntere manier tot een kwaliteitsvolle beslissing te komen. Ook werd verder ingezet op een versterkte ketenaanpak. Een betere informatie-uitwisseling en samenwerking tussen asieldiensten is uiterst belangrijk en draagt bij tot een snellere behandeling van verzoeken om internationale bescherming.
Het CGVS blijft ook almaar meer beslissingen nemen. Zo namen we in 2024 een beslissing in 27.471 dossiers, betrekking hebbend op 34.052 personen. Dit betekent een stijging van 14% van het aantal personen waarvoor het CGVS een beslissing nam ten opzichte van 2023.
Ook blijven we inzetten op het doorgedreven opleiden van personeel dat ons wordt toegekend. Hoe meer personeel ons ter beschikking wordt gesteld, hoe korter de behandelingstermijnen duren en hoe minder druk er op de opvang heerst.
Concluderend is het reduceren van de behandelingsduur onze prioriteit, en dit in de eerste plaats in het belang van de verzoeker om internationale bescherming.