Het economisch leven en het functioneren van de overheidsdiensten in Sri Lanka worden al enkele decennia gekenmerkt door een hoge graad van corruptie. Regelmatig bericht de pers over gevallen van omkoping en beïnvloeding. De anti-corruptiewetgeving in het land wordt doorgaans niet afgedwongen en de bescherming van eventuele klokkenluiders is niet gegarandeerd. Er is al jarenlang sprake van straffeloosheid op alle overheidsniveaus. Het politieapparaat, dat belast is met de strijd tegen het fenomeen, komt regelmatig zelf in opspraak. In de lente van 2022 was deze hoge prevalentie van corruptie samen met de zeer slechte economische toestand aanleiding tot een eruptie van volksprotest die achtereenvolgens de premier en de president, de broers Mahinda en Gotabaya Rajapaksa, tot aftreden dwong. Om beroep te kunnen doen op het leningsmechanisme van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), voerde president Ranil Wickremesinghe in 2023 een veel stringentere anti-corruptiewetgeving in. Eind 2024 werden kort na elkaar zowel presidents- als parlementsverkiezingen gewonnen door de marxistische partij Janatha Vimukthi Peremuna (JVP). Hun leider, de huidige president Anura Kumara Dissanayake, scherpte de anti-corruptielegislatie nog aan en sommeerde de ordediensten voortaan krachtig op te treden tegen omkopingspraktijken.
De machtsovername door de JVP is te recent om te kunnen beoordelen in welke mate haar robuuste anti-corruptiehouding al effect ressorteert. Deze COI-Focus analyseert de reeds bestaande situatie: ten eerste de hoge prevalentie van corruptie en omkoping bij vertegenwoordigers van de overheid en ten tweede het brede circuleren in Sri Lanka van allerlei officiële documenten die vals of vervalst zijn. Het betreft onder meer administratieve stukken van de burgerlijke stand (rijbewijzen, National Identity Cards, geboorte-, huwelijks- en overlijdensaktes), het kadaster (eigendomstitels), de academische sfeer (diploma’s) maar ook de politie-administratie (kentekens, berichten met valse logo’s). Het gaat over volledig gefabriceerde dan wel oneigenlijk verkregen documenten, echte documenten met valse informatie of met onnauwkeurigheden, of documenten waarbij fraude is gepleegd op het moment van afgifte.
Ook in de Sri Lankaanse emigratiesector is al jarenlang een grote verscheidenheid aan ambtenaren, professionals en tussenpersonen betrokken bij corruptie en omkopingspraktijken. Er zijn in Sri Lanka uitgebreide netwerken actief van sub-agents en middlemen die opereren tussen officiële ambtenaren en burgers die vragende partij zijn om een of ander semiofficieel document te kopen voor gebruik in het buitenland. Volgens openbare bronnen kunnen ook in deze context van emigratie ambtenaren straffeloos overgaan tot corruptie, uitbuiting en misdrijven zoals het aanbieden van valse of vervalste documenten. Bovendien leunt de emigratiesector, volgens een aantal bronnen, ook dicht aan bij de Sri Lankaanse onderwereld met zijn malafide netwerken waar sjacheraars, oplichters en criminelen actief zijn die zonder scrupules hand- en spandiensten verlenen aan wie het land wil verlaten met allerlei valse administratieve stukken of onder valse voorwendsels.
Beleid
Het beleid dat de commissaris-generaal voert, is gestoeld op een grondige analyse van nauwkeurige en actuele informatie over de algemene situatie in het land van oorsprong. Die informatie wordt op professionele manier verzameld uit verschillende objectieve bronnen, waaronder het EUAA, het UNHCR, relevante internationale mensenrechtenorganisaties, niet-gouvernementele organisaties, vakliteratuur en berichtgeving in de media. Bij het bepalen van zijn beleid baseert de commissaris-generaal zich derhalve niet alleen op de op deze website gepubliceerde COI Focussen opgesteld door Cedoca, dewelke slechts één aspect van de algemene situatie in het land van herkomst behandelen.
Uit het gegeven dat een COI Focus gedateerd zou zijn, kan bijgevolg niet worden afgeleid dat het beleid dat de commissaris-generaal voert niet langer actueel zou zijn.
Bij het beoordelen van een asielaanvraag houdt de commissaris-generaal niet alleen rekening met de feitelijke situatie zoals zij zich voordoet in het land van oorsprong op het ogenblik van zijn beslissing, maar ook met de individuele situatie en persoonlijke omstandigheden van de asielzoeker. Elke asielaanvraag wordt individueel onderzocht. Een asielzoeker moet op een voldoende concrete manier aantonen dat hij een gegronde vrees voor vervolging of een persoonlijk risico op ernstige schade loopt. Hij kan dus niet louter verwijzen naar de algemene omstandigheden in zijn land, maar moet ook concrete, geloofwaardige en op zijn persoon betrokken feiten aanbrengen.
Voor dit land is geen beleidsnota beschikbaar op de CGVS website.